Een eliminatiedieet is een dieet dat wordt gebruikt bij het opsporen van een voedselovergevoeligheid. Gedurende een periode van 6 tot 8 weken krijgt uw huisdier een nieuwe voeding met een voor hem of haar onbekende eiwitbron. Als uw dier daadwerkelijk een voedselovergevoeligheid heeft, zijn aan het einde van de periode de klachten sterk verminderd.
Wat is een voedselovergevoeligheid?
Een dier met een voedselovergevoeligheid kan bepaalde bestanddelen uit de voeding niet verdragen. Een voedselovergevoeligheid is op te delen in een voedselallergie en een voedselintolerantie. Hoewel er een theoretisch onderscheid is, zijn een allergie en een intolerantie in de praktijk nauwelijks van elkaar te onderscheiden, omdat ze dezelfde klachten veroorzaken. Deze klachten zijn meestal huidgerelateerd (jeuk, oorontsteking, likken aan de poten) of maagdarmkanaal-gerelateerd (braken, diarree, gasvorming).
Bij een voedselallergie is het immuunsysteem betrokken en is de reactie meestal gericht tegen eiwitten uit de voeding (allergenen). Het immuunsysteem reageert al op hele kleine hoeveelheden van deze allergenen. Bij een voedselintolerantie is meestal een grotere hoeveelheid van een component uit de voeding nodig om klachten te kunnen veroorzaken.
Al met al is een voedselovergevoeligheid dus de verzamelnaam voor klachten die kunnen onstaan door ongewenste reacties op bestanddelen uit de voeding. In de praktijk worden de termen voedselovergevoeligheid en voedselallergie echter vaak door elkaar gebruikt.
Het eliminatiedieet
Het vaststellen van een voedselovergevoeligheid kan door middel van een eliminatiedieet. Een bloedonderzoek om een voedselovergevoeligheid vast te stellen is helaas niet betrouwbaar. Bij het samenstellen van een eliminatiedieet zijn er een aantal mogelijkheden om te gaan voeren:
- Een gehydrolyseerd voer: hierbij zijn de eiwitten zo klein gemaakt, dat het lichaam ze niet meer als lichaamsvreemd herkent en er dus geen overgevoeligheidsreactie op komt.
- Een voer met een nieuwe, unieke eiwitbron: hierbij krijgt de hond of kat een eiwitbron die hij nog nooit eerder heeft gegeten, de kans is daardoor klein dat dit eiwit als allergeen het imuunsysteem van uw huisdier activeert of een intolerantie veroorzaakt.
- Een zelf samengestelde voeding: in principe is dit de gouden standaard. Er wordt met zekerheid maar één eiwit- en één koolhydraatbron gebruikt, zonder andere toevoegingen. Zelf koken en samenstellen is daarom het meest betrouwbaar.
Het is belangrijk dat uw hond of kat gedurende de periode van het eliminatiedieet niets anders te eten krijgt, want dit doet de effecten van het dieet teniet. Dus ook geen snacks, kluifjes of tafelrestjes, of restanten van voeding die de hond of kat buiten vindt.
Hoe zelf samenstellen?
Let bij het zelf samenstellen op de volgende aandachtspunten:
- U dient minimaal 6 weken te stoppen met de huidige voeding. In plaats daarvan wordt het eliminatiedieet gevoerd. Als uw huisdier een voedselovergevoeligheid heeft, zullen de klachten aan het einde van de testperiode aanzienlijk verminderd zijn.
- Om klachten vanwege de voerovergang naar het zelfgekookte dieet te voorkomen, kunt u het beste in 3 a 4 dagen overstappen (het nieuwe dieet mengen met het oude voer, waarbij er steeds meer van het nieuwe dieet mag worden toegevoegd).
- Een zelfgekookt eliminatiedieet is geen volledige voeding vanwege de kans op nutritionele tekorten. Dit dieet is slechts bedoeld om gedurende een korte periode te voeren, om te bewijzen of er al dan niet sprake is van een voedselovergevoeligheid.
- Voer niets naast het eliminatiedieet, dus ook geen kluifjes, snacks, etcetera. Geef als drinken alleen water. Houdt honden buiten aan de lijn en katten binnen.
- Het is vaak makkelijker om een grotere hoeveelheid voeding te maken en deze in dag- of maaltijdporties in te vriezen.
- Controleer uw huisdier op vlooien. Vlooien kunnen ook jeukklachten veroorzaken waardoor het moeilijk is een onderscheid te maken tussen het effect van het dieet en jeuk- en huidproblemen door vlooien.
Hond
Kook gedurende 6 weken een eliminatiedieet dat bestaat uit (per 10 kg lichaamsgewicht):
- een voor de hond nieuwe eiwitbron, bijvoorbeeld gekookt paardenvlees, struisvogelvlees, kangoeroevlees, hertenvlees, konijn, kalkoen of eend. Hoeveelheid: 100-150 gram per 10 kg per dag (ongekookt afwegen). Het kooknat kan gebruikt worden om de maaltijd lekkerder te maken.
- een koolhydraatbron, zoals gekookte witte rijst of aardappel. Hoeveelheid: 100-150 gram per 10 kg per dag (ongekookt afwegen).
Kat
Kook gedurende 6 weken een eliminatiedieet dat bestaat uit:
- een voor de kat nieuwe eiwitbron, bijvoorbeeld gekookt paardenvlees, struisvogelvlees, geitenvlees, kangoeroevlees, hertenvlees, konijn, kalkoen of eend. Hoeveelheid: 50-75 gram per dag (ongekookt afwegen). Het kooknat kan gebruikt worden om de maaltijd lekkerder te maken. Daarnaast verdwijnen voor de kat noodzakelijke stoffen in het vleeskooknat, voeg daarom sowieso iets toe aan de zelfgemaakte maaltijd.
- een koolhydraatbron, bijvoorbeeld gekookte witte rijst of pompoen. Hoeveelheid: 50-75 gram per dag (ongekookt afwegen).
Voor zowel de kat als de hond mag de voeding verdeeld worden over meerdere porties per dag.
Als u liever niet zelf wilt koken, is het ook mogelijk om al in de eliminatiefase een veterinair dieetvoer te geven. Hierbij kunt u kiezen uit, zoals eerder beschreven, een gehydrolyseerd voer of een voeding met een nieuwe, unieke eiwitbron die uw huisdier nog nooit eerder heeft gegeten. Goede alternatieven zijn bijvoorbeeld veterinaire dieetvoedingen op basis van insect, omdat een allergische kruisreactie tussen eiwitten van gewervelde en ongewervelde dieren eigenlijk niet voorkomt.
TROVET heeft daarnaast nog een heel makkelijk alternatief voor het zelf koken van een eliminatiedieet. Ze hebben een lijn ontwikkeld: Unique Protein, een kant-en-klaar puur vleesproduct op basis van één unieke eiwitbron per productvariant, zodat u als eigenaar makkelijk een eiwitbron kunt kiezen waar uw huisdier nog nooit mee in aanraking is gekomen. Om een eliminatiedieet samen te stellen hoeft u nog alleen maar een koolhydraatbron te koken en toe te voegen. De voorkeur gaat uit naar witte rijst of aardappel. Daarnaast kunt u een hypoallergeen voedingssupplement toevoegen om eventuele vitaminen- en mineralentekorten te voorkomen: TROVET Balance. Dit is vooral van belang voor dieren met een onderliggende ziekte, dieren in de groei, of drachtige en lacterende dieren. In deze situaties dient direct vanaf de start van het dieet deze vitaminen- en mineralenmix te worden toegevoegd. Is de diagnose eenmaal bevestigd, dan kan daarna gezocht worden naar een passend hypoallergeen onderhoudsvoer. Als er eenmaal een goed onderhoudsvoer is gevonden dan kan het dier in principe klachtenvrij door het leven gaan. Een voedselovergevoeligheid verdwijnt helaas niet. Om klachtenvrij te blijven, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat uw dier de voedselcomponenten (meestal eiwitten) waarvoor hij overgevoelig is, niet meer binnenkrijgt. Let dus op bij het geven van tussendoortjes, omdat hierdoor onbedoeld toch weer overgevoelgheidsreacties kunnen optreden. Gelukkig is er als tussendoortje genoeg keuze uit hypoallergene alternatieven.
Heeft u nog vragen naar aanleiding van dit artikel, kunt u gerust contact opnemen.