In het wild hebben dieren genoeg te doen: voedsel zoeken, hun territorium verdedigen tegen indringers, een partner zoeken, een nest maken, enzovoorts. Kortom: mentale en fysieke uitdagingen genoeg! Iedere diersoort vertoont hierbij zijn eigen natuurlijke, soortspecifieke gedrag. De mogelijkheid voor dieren om dit natuurlijke gedrag te vertonen is een essentieel onderdeel van hun welzijn. Als een dier zijn natuurlijke gedrag niet kan uitvoeren, kan dat leiden tot frustratie en probleemgedrag.
Voor veel door de mens gehouden dieren is het niet altijd mogelijk om dit natuurlijke gedrag te vertonen. Soms is het zelfs niet wenselijk. Denk aan een hond of kat die buiten op jacht gaat: erg natuurlijk, maar niet wenselijk, want dit zorgt voor onnodig dierenleed en verstoring van het ecosysteem.
In die gevallen is het goed om een alternatief aan te bieden. En hiervoor is hersenwerk erg geschikt. Door middel van hersenwerk kan je huisdier wél zijn natuurlijke gedrag vertonen, maar op een gecontroleerde en veilige manier. Je huisdier wordt mentaal uitgedaagd, en van deze mentale inspanning wordt je huisdier geestelijk moe en voldaan.
Wist je dat hersenwerk zeer inspannend is? Tien minuten mentale uitdaging staat gelijk aan een lange wandeling. Dit zorgt voor een kalm, ontspannen huisdier in huis en voorkomt probleemgedrag, zoals het slopen van je bank. Hersenwerk is dus ook ideaal voor dieren die om medische redenen niet teveel mogen of kunnen bewegen.
Een ander positief aspect van hersenwerk is ‘mentale fitheid’. Ook voor huisdieren is het belangrijk om mentaal fit te blijven. Net als bij mensen verslechteren verschillende cognitieve functies bij huisdieren naarmate ze ouder worden. Om deze cognitieve achteruitgang tegen te gaan is het belangrijk om het brein van je huisdier in goede conditie te houden door middel van mentale training, zoals hersenwerk.
In principe kun je vrijwel ieder huisdier blij maken met wat hersengymnastiek, als je rekening houdt met de volgende dingen:
- Houd je huisdier onder toezicht bij het hersenwerk, want een ongeluk zit in een klein hoekje.
- Het is geenszins de bedoeling dat je huisdier gefrustreerd raakt door hersenwerk. Onthoud: hersenwerk moet altijd leuk blijven! Begin dus met eenvoudigere hersenwerkjes en maak het stap voor stap steeds wat moeilijker. Bouw het langzaam op, zorg dat het haalbaar is en dat je huisdier succes ervaart.
Hond
Er zijn talloze manieren om je hond mentaal uit te dagen. Zo bestaan er veel kant-en-klare (voer)puzzels en spellen die erg geschikt zijn. Voordelen hiervan zijn het gemak, en meestal kun je deze producten ook goed schoonmaken en weer opnieuw gebruiken.
Relatief ‘makkelijke’ hersenwerkjes zijn slowfeeders als een gevulde likmat, Kong of anti-schrokbak. Je hond moet hierbij wat meer moeite doen voor zijn eten, en kan het niet gedachteloos naar binnen schrokken.
Een stapje moeilijker zijn snuffelkleden, omdat je hier voertjes echt in kunt verstoppen. Snuffelen is voor honden een belangrijke vorm van mentale stimulatie. Het kost veel hersenwerk om verschillende geuren te herkennen, te onderscheiden en alle informatie te verwerken.
Ook voerpuzzels zoals de Kong Wobbler of de Eat Slow Live Longer, Feed and Treat zijn erg geschikt om je hond mentaal uit te dagen, zonder dat het direct veel te moeilijk wordt.
Als laatste bestaan er daadwerkelijke puzzels en brain games, zoals bijvoorbeeld die van Nina Ottosson. Deze variëren in moeilijkheidsgraad van beginner tot gevorderd. Veel van de spellen van Nina Ottosson hebben een opbouw: je kunt per spel makkelijk beginnen en het steeds iets moeilijker maken.
Ook leuk: maak zelf een hersenwerk-spel voor je hond. Let er wel op dat je materialen kiest die veilig zijn voor je huisdier en blijf er natuurlijk altijd bij om een oogje in het zeil te houden.
Denk bij doe-het-zelf hersenwerkjes aan:
- Brokjes of snacks in een wc rol, schoenendoos of eierdoos verstoppen.
- Brokjes of snacks in een (oude) handdoek rollen.
- Brokjes of snacks verstoppen op verschillende plekken in huis.
Kat
Katten zijn buitengewoon intelligente dieren die een actief en nieuwsgierig karakter hebben. De meeste katten willen niet alleen fysiek, maar ook mentaal worden uitgedaagd. Gelukkig zijn er ook voor katten genoeg bestaande denk- en voerspellen. Voorbeelden hiervan zijn het Trixie Cat Activity Flip Board en de Eat Slow Live Longer, Feed and Treat.
De meeste spellen uit de collectie van Nina Ottosson zijn ook geschikt voor katten, zoals de Nina Ottosson dog tornado en de Nina Ottosson dog brick. De verschillende moeilijkheidsgradaties kun je opbouwen.
Konijn & knager
Ook voor konijnen en knaagdieren is mentale stimulatie belangrijk voor een gelukkig en gezond leven. Deze van nature nieuwsgierige en slimme dieren zijn in het wild elke dag uren bezig met het zoeken naar voedsel. Huiskonijnen en -knagers krijgen hun brokjes over het algemeen op gezette tijden in een bakje geserveerd. Erg makkelijk natuurlijk, maar niet al te uitdagend.
Één van de manieren om konijnen en knaagdieren bezig te houden, is om een deel van het voer op een andere manier aan te bieden. Voor veel konijnen en knaagdieren is een eetbare traktatie een enorme beloning. Met een hooitunnel, wilgenhooitunnel of wilgenhooibal maak je ze erg blij. Ook een speelmat waar de brokjes in kunnen worden verstopt of een snackpuzzel zijn geschikt.
Is jouw konijn een echte kon-Einstein, dan kun je zelfs denken aan puzzels zoals de Nina ottosson dog smart of het Holt games spot activiteitenspel.
Veel speelplezier!